Πολλές φορές έχει προκύψει πρόβλημα στα νοσοκομεία όλου του
κόσμου επειδή δεν υπάρχει απόθεμα της κατάλληλης ομάδας αίματος για
μετάγγιση. Όμως, πρόσφατα έγινε μια σημαντική ανακάλυψη που θα δώσει
λύση σε αυτό το πρόβλημα που εδώ και δεκαετίες βασανίζει την
επιστημονική κοινότητα.
Με την τροποποίηση ενός ενζύμου, μια επιστημονική ομάδα κατάφερε να
αφαιρέσει τα αντιγόνα Α και Β από το αίμα, δίνοντάς του την ιδιότητα της
ομάδας αίματος Ο, του καθολικού τύπου δότη. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο
περιοδικό της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας.
Τα αντιγόνα Α και Β είναι σάκχαρα που μεταφέρονται στην επιφάνεια των
ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ο συνδυασμός αυτών των αντιγόνων -με κύτταρα του
αίματος που έχουν ένα, όλα ή κανένα από αυτά τα αντιγόνα- σχηματίζουν
τις τέσσερις ομάδες αίματος: Α, Β, ΑΒ, και Ο. Ενώ η ομάδα O μπορεί να
δοθεί σε οποιονδήποτε άνθρωπο, καθώς τα κύτταρα του αίματος δεν
περιέχουν κανένα αντιγόνο, όλες οι άλλες ομάδες μπορούν να προκαλέσουν
σοβαρές ανοσοαντιδράσεις αν δοθούν σε λάθος ασθενή.
Η ιδέα της μετατροπής των τύπων του αίματος αναφέρθηκε πρώτη φορά
κατά τη δεκαετία του 1980, όταν μια ερευνητική ομάδα στη Νέα Υόρκη
απέδειξε ότι ένα ένζυμο που εξάγεται από τους πράσινους κόκκους καφέ
ήταν σε θέση να αφαιρέσει τα αντιγόνα Β από τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Οι
κλινικές μελέτες έδειξαν ότι το αίμα θα μπορούσε να μεταγγισθεί με
ασφάλεια σε ανθρώπους διαφορετικής ομάδας αίματος. Ωστόσο, η αντίδραση
του ενζύμου δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική και απαιτούσε μεγάλο όγκο
υλικού και υψηλές θερμοκρασίες για να μετατρέψει όλα τα κύτταρα του
αίματος, επομένως δεν ήταν πρακτική.
Ωστόσο, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο British Columbia μπόρεσαν να
αναπτύξουν ένα ένζυμο που θα μπορούσε δυνητικά να λύσει αυτό το
πρόβλημα. Λειτουργεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, αφαιρώντας τα αντιγόνα,
και μετατρέποντας ουσιαστικά τις ομάδες Α και Β σε O.
Η ομάδα ανέπτυξε το ένζυμο μέσω μιας διαδικασίας που είναι γνωστή ως
«κατευθυνόμενη εξέλιξη». Πρόκειται για μια μέθοδο μηχανικής των
πρωτεϊνών που βασίζεται στη φυσική επιλογή και επιτρέπει σε ένα χρήστη
να εξελίξει μία πρωτεΐνη, για παράδειγμα ένα ένζυμο. Ξεκινώντας με ένα
αρχικό ένζυμο, οι επιστήμονες εισήγαγαν μεταλλάξεις στο γονίδιο που το
κωδικοποιεί. Επέλεξαν μεταλλάξεις που εξειδικεύονταν στην αποτελεσματική
απομάκρυνση των αντιγόνων, και επανέλαβαν τη διαδικασία ξανά και ξανά,
μέχρι που δημιούργησαν ένα ένζυμο 170 φορές πιο αποτελεσματικό από το
αρχικό.
«Αναπτύξαμε ένα μεταλλαγμένο ένζυμο που είναι πολύ αποτελεσματικό
στην αποκοπή των σακχάρων Α και Β από το αίμα και είναι είναι ικανό να
απομακρύνει και τους υποτύπους του Α-αντιγόνου, κάτι που δεν μπορούσε να
κάνει το αρχικό ένζυμο», δήλωσε ο David Kwan, ο επικεφαλής της μελέτης
και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου.
Η δουλειά τους, ωστόσο, δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Ενώ το ένζυμο
είναι σε θέση να αφαιρέσει την συντριπτική πλειοψηφία των αντιγόνων από
τις ομάδες Α και Β, δεν ήταν σε θέση να τα αφαιρέσει όλα. Το ανθρώπινο
ανοσοποιητικό σύστημα, όμως, είναι εξαιρετικά ευαίσθητο όσον αφορά στις
ομάδες αίματος, επομένως οι επιστήμονες πρέπει πρώτα να είναι βέβαιοι
ότι όλα τα αντιγόνα έχουν αφαιρεθεί προτού μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν
το αίμα για μεταγγίσεις.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου